माल्दिभ्समा भारतीय रडार जडान गरिइने, चीनलाई गतिलै सन्देश

माल्दिभ्सका राष्ट्रपति मोहम्मद मुइज्जुको भारत भ्रमणका क्रममा दुई देशबीच धेरै सम्झौतामा हस्ताक्षर भएको छ । एक महत्त्वपूर्ण सम्झौता अन्तर्गत, राष्ट्रपति मोहम्मद मुइज्जुले भारतलाई माल्दिभ्समा ‘रक्षा प्लेटफर्म र सम्पत्ति’ तैनाथ गर्न अनुमति दिन सहमत भएका छन्। माल्दिभ्सको राष्ट्रपति बनेपछि मुइज्जुले भारतलाई आफ्ना सेना फिर्ता गर्न भनेका थिए, अब केही महिनापछि उनको सरकारले देशमा भारतीय राडार जडान गर्न स्वीकृति दिएको छ।

सम्झौता अन्तर्गत, भारतले माल्दिभ्सको राष्ट्रिय रक्षा बलको निगरानी क्षमता बढाउन मालेलाई सहयोग गर्नेछ। यसका लागि ‘राडार प्रणाली र अन्य उपकरण’ नयाँ दिल्लीबाट मालदिभ्सलाई दिइनेछ। सोमबार प्रधानमन्त्री मोदी र राष्ट्रपति मुइज्जुको भेटपछि भारतले माल्दिभ्सलाई आर्थिक संकट र ऋण चुक्ता गर्न मद्दत गर्न पनि सहमत भएको छ। दुई नेताहरू माल्दिभ्सको विशाल विशेष आर्थिक क्षेत्रलाई पारम्परिक र गैर-परम्परागत चुनौतिहरूबाट समुद्री सुरक्षालाई जोगाउन भारतले माल्दिभ्सको क्षमता अभिवृद्धि गर्न मद्दत गर्ने कुरामा सहमत भए। भारतीय प्रधानमन्त्री मोदीले आफू र मुइज्जुबीच रक्षा र सुरक्षा सहयोगका विभिन्न पक्षहरूमा व्यापक छलफल भएको बताए। उनले भने- ‘हामी माल्दिभियन राष्ट्रिय रक्षा बलहरूको तालिम र क्षमता निर्माणमा हाम्रो सहयोग जारी राख्नेछौं।’

माल्दिभ्समा आफ्नो गतिविधि बढाउँदै गएको चीनलाई यो सम्झौताले ठूलो सन्देश दिएको छ । भारतीय प्रधानमन्त्री मोदीले भने, ‘हामी हाइड्रोग्राफी र विपद् प्रतिक्रियामा हाम्रो सहयोग बढाउँछौं।’ दुई नेताको भेटपछि जारी गरिएको संयुक्त विज्ञप्तिमा नयाँ दिल्ली माल्दिभ्सको राष्ट्रिय रक्षा बलको क्षमता अभिवृद्धि गर्नका लागि ‘रक्षा प्लेटफर्म र सम्पत्तिको प्रावधान’ सँग-सँगै माल्दिभ्स सरकारको राष्ट्रिय प्राथमिकताहरूअनुरूप आफ्नो सामुद्रिक र सुरक्षा आवश्यकताहरू अघि बढाउनमा मालदिभ्सलाई सहयोग गर्ने बताइएको छ।

उल्लेखनीय छ, राष्ट्रपति मुइज्जुले गत वर्षको राष्ट्रपति चुनावअघि माल्दिभ्समा इन्डिया आउट अभियान सुरु गरेका थिए । वास्तवमा, भारतले माल्दिभ्सलाई डोर्नियर विमान र दुई उन्नत हल्का हेलिकप्टर दिएको थियो। भारतले आफ्नो अपरेशनका लागि केही सैनिक तैनाथ गरेको थियो । मुइज्जुले चुनावमा भारतलाई आफ्ना सबै सैनिक फिर्ता गर्न आग्रह गर्ने वाचा गरेका थिए। राष्ट्रपति भएलगत्तै उनले भारतलाई यस वर्षको मे १० सम्ममा आफ्ना सबै सैनिकलाई भारतबाट फिर्ता लैजान आग्रह गरेपछि भारतले त्यहाँ नागरिक कर्मीलाई तैनाथ गरेको थियो।