नेपाल–भारत विद्युत प्रसारण लाइन निर्माणको काम अन्तिम चरणमा पुगेको छ
India-Nepal Power Transmission Line Nears Completion
नेपाल र भारतबीचको विद्युत् आपूर्तिमा सहजीकरण गर्दै दुई राष्ट्रबीच ऊर्जा सहयोग अभिवृद्धि गर्न प्रसारण लाइन निर्माण भइरहेको छ ।
पावर ग्रिड कर्पोरेशन अफ इन्डिया लिमिटेड (PGCIL) ले गोरखपुरदेखि नेपालको सीमासम्म ४०० केभी क्षमताको लाइन निर्माण गरिरहेको छ भने नेपाल विद्युत प्राधिकरणले सीमादेखि बुटवलसम्म १८ किलोमिटर लाइन निर्माण गरिरहेको छ ।
गोरखपुर–बुटवल प्रसारण लाइन नामको आयोजनाको भारतीय खण्ड ९४ किलोमिटर र रु ४६२ करोड लागतमा आगामी वर्षदेखि सञ्चालनमा आउने अपेक्षा गरिएको छ । यो नयाँ प्रसारण लाइनले जाडो महिनामा नेपालको जलविद्युत उत्पादनमा उल्लेख्य मात्रामा ह्रास आएका बेला भारतबाट नेपालसम्म र अन्य मौसममा नेपालबाट भारतसम्म विद्युत् प्रवाह गर्न सक्नेछ ।
नेपालले आफ्ना जलविद्युत प्लान्टहरूबाट पर्याप्त मात्रामा बिजुली उत्पादन गर्ने भएतापनि यी धेरैजसो प्लान्टहरू हिउँद महिनाहरूमा – डिसेम्बरदेखि अप्रिलसम्म निष्क्रिय रहन्छन् – जसले गर्दा बारम्बार बिजुली अभाव हुन्छ। यस मौसमी विद्युत संकटलाई सम्बोधन गर्न नेपाल र भारतबीच हिउँदमा भारतबाट विद्युत् हस्तान्तरण गर्ने र अन्य महिनामा अतिरिक्त विद्युत् भारतलाई उपलब्ध गराउने सम्झौता भएको छ ।
नेपालले भारतको बिहार राज्यमा विद्युत् आपूर्ति गर्दै आएको र पछिल्लो समय यो एक्सचेन्जमा निरन्तर वृद्धि भएको छ । विद्युत व्यापारले छिमेकीलाई अत्यधिक ऊर्जा बेच्ने क्रम जारी राख्दा नेपालको आर्थिक स्थिति सुदृढ हुँदै गएको छ । तर, उच्च उत्पादन भए पनि दुर्गम तथा दुर्गम पहाडी क्षेत्रमा विद्युत् पूर्वाधारको अभावमा नेपालमा विद्युत खपत न्यून रहेको छ । कार्यान्वयन गर्ने निकायको रूपमा BGPCT लाई तोकिएको सहजनबाट ४०० केभी क्षमताको प्रसारण लाइनको निर्माण भारतीय पक्षबाट ५० प्रतिशतभन्दा बढी सम्पन्न भएको छ ।
